Η ΚΡΥΨΩΝΑ

Σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας ερωτοτροπούμε και εθιζόμαστε σε διάφορα είδη από κρυψώνες.

Άλλοτε πρόσωπα, άλλοτε συνήθειες ή εθισμοί. Οι κρυψώνες αυτές είναι «μέρη» στα οποία αισθανόμαστε ή τουλάχιστον έχουμε την αίσθηση ότι είμαστε ασφαλείς. Εκεί κρυβόμαστε από ότι μας πονάει ή μας φέρνει σε αμηχανία. Μερικές φορές απλά πράγματα όπως γεύσεις ή το ακουσμα μίας μουσικής, το αλκοόλ ακόμα και επικίνδυνα εξαρτησιογόνες ουσίες μπορει να γίνουν κρυψώνες. Άλλες φορές οι κρυψώνες γίνονται οι προσωπικοί «χώροι» και σκεψεις στο μυαλό οπου εκεί αναπτυσσόμαστε, διαμορφώνουμε την ιδιοσυγκρασία μας και συνήθως στην ησυχία αυτού του χώρου, αφουγκραζόμαστε τον Εαυτό.

Μερικές φορές κρυψώνες γινονται αυτό που οι περισσότεροι ονομάζουν «Ταλέντο» ή δεξιοτεχνία, ή …μονομανία. Κάποιες φορές είναι σε μορφή ενός είδους αυτοματισμού, άλλοτε είναι ένας απόλυτα συνειδητός, βιωματικός και συναισθηματικός τρόπος έκφρασης.

Σε μερικούς από εμάς αυτή η «κρυψώνα» είναι η εικαστική έκφραση.

Προσωπικά…δυσκολεύτηκα να προσφωνήσω τον εαυτό μου «ζωγράφο»…ή καλλιτέχνη….

Ζωγράφιζα επειδή ζωγράφιζα…Δεν ήταν επαγγελματική επιλογή…δεν ήταν ψώνιο. Στην ενήλικη ζωή μου μάλλον ήταν μια συνήθεια που είχε «ξεμείνει» από την παιδική ηλικία.

Δεν ξέρω αν γεννιέσαι ή αποκτάς συγκεκριμένες δεξιοτεχνίες. Δεν ξερώ αν οφείλεται στα γονίδια, σε αναμνήσεις του DNA ή οτιδήποτε άλλο.. Το μόνο που έχω συνειδητοποιήσει είναι ότι η εικαστική έκφραση (ή καλύτερα το παιδικό ιχνογράφημα) άρχισε να υπάρχει στην παιδική ζωή μου επειδή είχα ανάγκη για μια «κρυψώνα».

Νύχτες….ατελείωτες, όταν τα φώτα έπεφταν, σηκωνόμουν από το κρεβάτι και πασάλειβα τα μικρά δάχτυλα με νερομπογιές και κόλλες…Στην εφηβεία τα πρώτα φλερτ με το αλκοόλ ήταν εκεί για να συντροφεύουν τις οργασμιακες εκείνες νύχτες πάνω από το μπλοκ ακουαρέλας που γέμιζαν ανεξέλεγκτα κάθε φορά με σκληρα χρώματα. Προσπαθω..δεκαετιες μετά…να βουτηξω με τον ίδιο επιτατικό τρόπο στις μπογιες..μεχρι τα ξημερώματα…όμως δεν λειτουργεί έτσι πια..Δεν λέω ότι η εικαστική δημιουργία δεν έχει αξία πια ή ότι γίνεται αγκομαχώντας. Όχι, απλώς έχει μετασχηματιστεί σε κάτι άλλο..εξισου σημαντικό, αλλά όχι…όπως λειτουργούσε τότε.

Σύμφωνα με μελέτες, η εικαστική έκφραση είναι «κρυψώνα» για όλα τα παιδιά, ανεξάρτητα πως ή που μεγαλώνουν και πως αναπτύσσονται. Τα στάδια του σχεδίου είναι κοινά για όλα τα παιδιά και θεωρείται ο μόνος φυσικός τρόπος για το παιδί (νήπιο καλύτερα) να εκφραστεί βιωματικά και να ψηλαφίσει τις σχέσεις με τους άλλους και τον εαυτό του.

Αυτή η δυνατότητα όμως «ευνουχίζεται» αυτόματα για το μεγαλύτερο ποσοστό των παιδιών κατά τη εισαγωγή τους στο σχολικό σύστημα. Τότε η εικαστική έκφραση γίνεται δραστηριότητα για τις ελεύθερες ώρες, το πάρεργο και εδραιώνεται στη συνείδηση των παιδιών πως πιο σημαντικός στόχος είναι η γνωστική ανάπτυξη παρά ή ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου (Βαος, 2005).

Στόχος του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος, δεν είναι η ολόπλευρη ανάπτυξη του ατόμου. Δεν είναι οι ευτυχισμένοι μαθητές αλλά οι βολικοί και ενσωματωμένοι μαθητές σε ένα νεκρό και στείρο σύστημα. Δεν είναι η προώθηση της ιδέας ότι πρέπει να «δημιουργήσουμε» πλήρεις ανθρώπους, όχι μόνο με γνωστικές δεξιότητες αλλά και κοινωνικές και συναισθηματικές.
Όταν το εκπαιδευτικό σύστημα ΕΥΝΟΥΧΙΖΕΙ την ατομικότητα και την αυτό-έκφραση αλλά προωθεί το μοντέλο του ικανού σε αποστήθιση τότε τα πράγματα γίνονται επικινδυνα....

Αισθάνομαι ευγνωμοσύνη…
Που έχω τη δυνατότητα να διατηρώ την παιδική κρυψώνα και να την έχω κάνει και «επάγγελμα».
Δεν ξερώ εάν σε αυτό συντέλεσε η οικογένεια, το ενθαρρυντικό περιβάλλον που επέτρεψε να έχω τα μέσα να αυτό-εκφράζομαι. Ίσως να έχει να κάνει με τον χαρακτήρα και το προσωπικό πείσμα ...
Αισθάνομαι βαθιά  ευγνωμοσύνη.
Που όλα αυτά τα χρονιά ..
έχω την κρυψώνα μου.