23 Χριστούγεννα πριν

@Nin Goldin

Παράξενο αλλά σήμερα μου ήρθαν στο νου κάποια Χριστούγεννα πού συνέβησαν πριν αρκετά χρόνια. Πριν 23 χρόνια για την ακρίβεια. Δεν μιλάω πολύ για εκείνα τα χρόνια. Αλλά πλέον έχω αρχίσει να τα εκτιμώ και να αναγνωρίζω την καθοριστική επίδρασή τους στη ζωή μου.

Εκείνη η χρονιά ήταν μια δύσκολη χρονιά. Είχα τελειώσει τη σχολή με διθυράμβους και επαίνους αλλά ήδη είχα αντιμετωπίσει μια σειρά από ματαιώσεις που ήταν σκληρές και αδίστακτες. Η πτυχιακή του Άριστα δεν είχε καταφέρει να μου ανοίξει τις επαγγελματικές πόρτες που περίμενα και οι γονείς μου δυσκολεύονταν να με υποστηρίζουν πια. Έπρεπε να φροντίσω τον εαυτό μου. Και ήταν πικρά εκείνα τα χρόνια με το βάρος του Αριστούχου να βαραίνει πολύ, όταν η πρώτη δουλειά που χρειάστηκε να κάνω ως απόφοιτος ήταν να μοιράζω φυλλάδια πιτσαρίας. Και μετά η επόμενη δουλειά ήταν πωλήτρια στον Κλαουδάτο. Ειδικά εκείνα τα Χριστούγεννα ήταν δύσκολα γιατί είχα αναγκαστεί να απορρίψω μια πρόταση για συμμετοχή σε μια σπουδαία έκθεση στην Κύπρο αφού έπρεπε να πληρώσω μόνη μου τα εισιτήρια και τη διαμονή. Σήμερα θα απέρριπτα χωρίς στεναχώρια την πρόταση κάποιας “Επιμελήτριας” που θα τολμούσε να μου προτείνει να πληρώσω τα έξοδα της συμμετοχής μου σε μια έκθεση. Τότε όμως δεν είχα καταλάβει ακόμα.

Εκείνες τις ημέρες ήμουν σε κατάθλιψη. Ήταν πολύ δύσκολο, αλλά σηκωνόμουν 6πμ για να αλλάξω 2 λεωφορεία για να πάω να ανοίξω το πολυκατάστημα. Και μετά έπρεπε να σταθώ για ενα 12ωρο συχνά και να πουλήσω ρούχα ώστε να πάρω έναν βασικό μισθό της πλάκας. Η εορταστική ατμόσφαιρα και το νέο lp της Καίτης Γαρμπή με χριστουγεννιάτικα τραγούδια μου τρυπούσαν το μυαλό. Ζούσα τη δική μου ιδιωτική Κρίση τότε και ήμουν ένα δείγμα της γενιάς των 400 ευρώ πολύ πριν γίνει πολιτικό σύνθημα. Γελάω με εκείνους που με ειρωνεύονται σήμερα και λένε: “Τι ανάγκη έχεις εσύ; Έχεις δουλειά και δεν έχεις ζήσει την Κρίση στο πετσί σου ”.

Εκείνα τα χρόνια έκανα στενή παρέα με ένα ζευγάρι πρώην τοξικοεξαρτημένων. Μέσα από κάποιες καταστάσεις η ζωή αυτών των ανθρώπων είχε αλλάξει θετικά, είχαν παντρευτεί, είχαν κάνει παιδάκια και άνοιγαν το σπίτι τους σε όλους όσους το είχαν ανάγκη. Αισθάνομαι τυχερή που έζησα την “αλληλεγγύη” σε χρόνια και καταστάσεις που τότε δεν ήταν και τόσο τρεντ. Ο προσωπικός και εσωτερικός πόνος αυτών των ανθρώπων να βοηθάνε παιδιά που βρίσκονταν σε εξάρτηση, με είχε παρασύρει. Όχι χωρίς λόγο... Κάτι δικό μου έβλεπα πάνω στα πονεμένα αυτά παιδιά και ήθελα απεγνωσμένα να θεραπευτεί.

Εκείνα τα Χριστούγεννα η ιδέα μας είχε έρθει εντελώς αυθόρμητα και φυσικά: “ 'Έπρεπε να φροντίσουμε τα παιδιά της Ομόνοιας”.

Εκείνα τα χρόνια η Ομόνοια ήταν η πιο άσχημη εκδοχή του γκέτο. Όσοι θυμούνται τη δεκαετία του 90, το χειμώνα στο υπόγειο μαζεύονταν 100δες παιδιά που βρίσκονταν σε εξάρτηση. Η Ομόνοια εκείνα τα χρόνια ήταν κάτι σαν την 7η πύλη της κολάσεως. Ζωντανοί νεκροί όλων των ηλικιών περιφέρονταν με κέρινα πρόσωπα ανάμεσα σε εκείνους που έκλειναν τη μύτη και τα μάτια για να χωθούν τρέχοντας στα βαγόνια του τρένου.

Στην αρχή πηγαίναμε και αφήναμε φαγητό σε κάποια από εκείνα τα παιδιά που τα αποστήματα στα πόδια τα είχαν καθηλώσει στις σκάλες της Κοτοπούλη και της Αθηνάς. Θυμάμαι έβαζα σε αλουμινένια σκεύη από το φαγητό που έφτιαχνε η μαμά, με επιμέλεια το τύλιγα με μεμβράνη για να το αφήσω δίπλα σε ένα κορμί που κοιμόταν στα σκαλιά. Και μετά πήγαινα για την βάρδια μου στον Κλαουδάτο.

Άλλοτε αφήναμε ρούχα. Μετά σιγά σιγά για κάποια από αυτά τα παιδιά καλούσαμε ασθενοφόρο ή κάποιον ειδικό από κάποιο πρόγραμμα απεξάρτησης. Συχνά επιδιώκαμε να γνωρίσουμε τους γονείς. Ήταν τόσα πολλά αυτά τα παιδιά. Μετά τολμήσαμε να το πάμε λίγο παρακάτω. Οι φίλοι μου αποφάσισαν να ανοίξουν το σπίτι τους για οποίο παιδί θα ήθελε να κάνει μια νέα αρχή. Θα το βοηθούσαμε στα στερητικά, θα το βοηθούσαμε να έρθει ξανά κοντά στην οικογένεια του ή για να βρει δουλειά.

Σκέφτομαι τότε πως μέσα από την άγνοια και την απειρία μας, θα πρέπει να είχαμε παραβιάσει πολλά πρωτόκολλα απεξάρτησης και ίσως να ρισκάραμε πολλά περισσότερα από ότι μπορούσαμε να κατανοήσουμε τότε. Θυμάμαι πως η Γιάννα άφηνε το τρίχρονο κοριτσάκι της να το νανουρίζουν άγνωστα παιδιά με τρυπημένα χέρια... Θυμάμαι και μια κοπέλα να έχει κάτι μαύρα σημάδια στο σώμα της, που νομίζαμε πως ήταν καψίματα από τσιγάρα. Δεν ξέραμε και πολλά για το HIV τότε.

Ποιο το αποτέλεσμα αυτής της μυστικής μας ιερής αποστολής; Ποιο το αποτέλεσμα από εκείνες τις βάρδιες στις μικρές ώρες για να κρατήσουμε τα χέρια παιδιών που δεν ξέραμε το επίθετο τους , αλλά τα στερητικά ξερίζωναν τα κοκκαλά τους από τον πόνο; Ποιο το αποτέλεσμα από όλα εκείνα τα μέτωπα που κρατήσαμε πάνω από μια τουαλέτα; Δεν ξέρω τι απέγιναν τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά. Το άτυπο αποτοξινωτικό μας κέντρο δεν είχε και πολλές επιτυχίες αφού μετά από 2-3 μέρες τα παιδιά έφευγαν για να επιστρέψουν στη χαβούζα της Ομόνοιας. Τα περισσότερα δεν τα ξαναείδαμε. Κάποια άλλαζαν δρόμο όποτε μας έβλεπαν. Κάποια μάθαμε πως πέθαναν. Κάποια άλλα χάθηκαν όσο ξαφνικά εμφανίστηκαν,σα να να μην υπήρξαν ποτέ. Κάποια, λίγα μάθαμε πως τελικά τα είχαν καταφέρει μετά από πολλές προσπάθειες.

Συνέχισα και την επόμενη χρονιά να το κάνω μόνη μου αυτό. Ιδιαίτερα όταν πλέον έβλεπα και τα αδέρφια των πρώτων μαθητών μου να περιφέρονται πληγωμένα στο υπόγειο της Ομονοίας, δεν μπορούσα να μείνω άπραγη. Η πόρτα και του δικού μου σπιτιού ήταν πλέον και αυτή ανοικτή. .

Δεν ξέρω , ειλικρινά δεν ξέρω τι αντίκτυπο είχε αυτό στη ζωή αυτών των παιδιών.

Το μόνο feedback που είχα ήταν από την Μ. που τη συνάντησα μετά από πολλά πολλά χρόνια τυχαία σε ένα μπαρ..Πέρασε μια Οδύσσεια για να βγει από τις ουσίες. Εκείνα τα απογεύματα που πίναμε καφέ στο σπίτι μου, είπε, ήταν μια νέα αρχή και ένα ερέθισμα για να πάρει αποφάσεις για τη ζωή της. Έτσι είχε πει. Είναι παντρεμένη με 2 παιδάκια τώρα. Και την καμαρώνω. Μια μικρή πράξη υποστήριξης ήταν καθοριστική για αυτό το κορίτσι το θαρραλέο. Αλήθεια την καμαρώνω και αναφέρω το παράδειγμά της σε όποιον σταματάει να βλέπει ανοικτούς ορίζοντες μπροστά του

Σε εκείνα τα 3 χρόνια,γνώρισα ιστορίες ανθρώπων που δεν μπορούσα να φανταστώ πως είναι δυνατόν να υπάρχουν. Επίσης σε αυτά τα δύσκολα χρόνια της προσωπικής μου ανέχειας, αυτές οι εμπειρίες στην Ομόνοια, με στήριξαν δίνοντάς μου ένα ερέθισμα για να βγω από τον μικρόκοσμό μου και να πάψω να μηρυκάζω τις ελλείψεις μου. Μέσα σε αυτά τα Χριστούγεννα της ξηρασίας και στο αδιέξοδο, εκεί έξω στον δρόμο και στις ανάγκες των άλλων, ανακάλυψα δυνάμεις δικές μου και ικανότητες που αγνοούσα. Ήταν αυτές οι εμπειρίες (και άλλες που ακολούθησαν) που με στήριξαν στις δικές μου νοσηρές καταθλίψεις. Στις εποχές που συγκρούστηκα με το πάτωμα, βρήκα τη δύναμη να μην πάρω ποτέ φάρμακα, επειδή εκέι στην Ομόνοια είχα μάθε να δίνω Αγάπη. Το μεγαλύτερο αντικαταθλιπτικό και ψυχοτρόπο που υπάρχει.

Στα δύσκολα χρόνια που ήρθαν και έφυγαν από τα χρόνια της Ομόνοιας, η Συμπόνοια η Αγάπη και η Κατανόηση που είχα διδαχθεί πως να προσφέρω εκεί κάτω, χρειάστηκε να μάθω να την προσφέρω και στο δικό μου εσωτερικό πληγωμένο παιδί.

Και πάντα θα αισθάνομαι προνομιούχα για εκείνα τα Χριστούγεννα της δικής μου κοιλάδας της σκιάς του θανάτου.

23 Χριστούγεννα πριν.